محمد احصایی و طراحی لوگو

محمد احصایی متولد هشتم تیر ۱۳۱۸ در قزوین است. او از جمله هنرمندان معاصر ایران در عرصه خوشنویسی، گرافیک و نقاشی است که آثارش شهرت جهانی دارند.  او که از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد، سال‌ها در همین دانشکده و دانشکدهٔ هنر تدریس کرد و برای نخستین بار گرافیسم خط را در دانشکده هنرهای زیبا آموزش داد. احصایی بیش از ۵۰ سال است که در حوزهٔ خوشنویسی، نقاشی و گرافیک فعالیت می‌کند.

محمد احصایی

طراحی لوگو

بخشی از فعالیت هنری احصایی مربوط به طراحی لوگو و نشانه برای نهادها و مؤسسات مختلف بوده است. لوگوهای معروفی که سال‌ها دیده شده و به عنوان نشانه‌ و نمادی از آن نهاد در ذهن‌ها ثبت شده‌اند اما شاید کمتر شخصی نام طراح آن‌ها را بداند. فعالیت احصایی در زمینه طراحی لوگو به دهه ۴۰ و سال‌های پیش از انقلاب بازمی‌گردد. طراحی لوگوهای «بنیاد نهج‌البلاغه»، «موسسه فرهنگی انتشاراتی صراط»، «سازمان انتشاراتی ابوذر»، عنوان «کتاب اول»، «سازمان کتاب‌های درسی ایران»، «سازمان میراث فرهنگی کشور» عنوان «نشریه گزیده»، «فرهنگسرای نیاوران» و «هتل بین‌المللی قشم» از جمله فعالیت‌های احصایی در این حوزه به شمار می‌رود. او در گفت‌وگویی اظهار کرده است: “جذابیت لوگوی بصری از دو جنبه اهمیت دارد؛ خود کلمه و اجرای کلمه که دومی به حوزه گرافیک مربوط است. چگونگی اجرای کلمه، آن هم با تکنیک‌های شناخته شده کار بسیار دشواری است، مثلاً برای اجرای یک لوگوی نستعلیق، چون این قلم به نوعی قلم ملی ما محسوب می‌شود، کار با آن به دلیل شناخت بالای مخاطب امر بسیار دشواری است. لوگوتایپ باید توسط فردی کار شود که هم در حوزه خوشنویسی متبحر باشد و هم در حوزه گرافیک.

فعالیت های بین المللی

وی از ۱۳۴۹ خورشیدی تحقیق و کار در مؤسسه طراحی حروف و کارهای تایپوگرافی در نیویورک را آغاز کرد. از ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷ به سفارش دانشگاه تهران سفال نقش برجسته «نقاشی خط» برای دانشکده الهیات و معارف اسلامی تهران انجام داد. اثری بزرگ که در قالب حروف و بازی با حرکت و ترکیب کلمات به بازنمایی حسی شعر عطار در منطق الطیر و فراز و فرود سیمرغ پرداخته ‌است. محمد احصایی نگارش پنج قطعه کتیبه به خط محقق برای مسجد الغدیر در تهران، نگارش و سفالگری نقش برجسته کتیبه ایران در ورودی موزه ملی ایران و سفارش اجرای ۲۳۰ متر مربع کار سفال نقش برجسته برای سفارتخانه ایران در کشورهای امارات متحده عربی در ابوظبی را بر عهده داشته است. محمد احصایی در ده‌ها نمایشگاه انفرادی و گروهی قبل و بعد از انقلاب اسلامی در ایران و کشورهای دیگر شرکت داشته که از جمله می‌توان به شرکت در  نمایشگاه سالیانه بازل سوئیس اشاره کرد. در عرصهٔ فروش آثار هنری در داخل و خارج کشور نیز رکورددار بوده‌ است. در ۱۳۸۵ گران‌ترین اثر نقاشی خط حراج کریستیز دبی متعلق به او با نام «اسماءالله» بود. این اثر با قیمتی بیش از ۱۰۰هزار دلار به فروش رسید. در ۱۳۸۶ با اینکه اثری از احصایی در حراج حضور نداشت اما در این سال ۲ اثر از او در نمایشگاه گروه هفت نگاه به قیمت ۲۰ و ۱۵ میلیون تومان فروش رفت.  در مزایده شب دوم آبان ۱۳۸۶، یک تابلو خط از این هنرمند در حراجی سادبیز لندن به مبلغ ۸۸ هزار پوند (بیش از ۲۱۷ هزار دلار) به فروش رفت که رسانه‌های بین‌المللی به‌طور گسترده‌ای آن را بازتاب دادند. این اثر بالاترین نرخ اشیاء حراجی این نگارخانه را به خود اختصاص داد و این نخستین بار بود که تابلو خط یک هنرمند معاصر ایرانی به چنین مبلغ بالایی فروخته می شد.